Türkçe konuşan sağlıklı yetişkinlerde alternan (tekrarlı) ve sıralı konuşma diadokokinezisi: Normatif verilerin belirlenmesi / Normative data of alternating (repetitive) and sequential speech diadochokinesis in Turkish-speaking healthy adults
Citation
Turan, İ. (2025). Türkçe Konuşan Sağlıklı Yetişkinlerde Alternan (Tekrarlı) ve Sıralı Konuşma Diadokokinezisi: Normatif Verilerin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Atlas Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı, İstanbul.Abstract
Bu araştırmanın amacı, Türkçe konuşan sağlıklı yetişkin bireylerde diadokinetik (DDK)
üretim hızlarının yaş ve cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini incelemek ve
normatif veriler elde etmektir. Çalışmaya, 18–75 yaş aralığında herhangi bir nörolojik,
gelişimsel veya iletişimsel bozukluğu olmayan toplam 300 sağlıklı birey katılmıştır.
Katılımcılar yaşlarına göre üç gruba ayrılmıştır. 18–35 yaş (n =131), 36–55 yaş (n = 112)
ve 56–75 yaş (n=57). Örneklemin 168’i kadın, 132’si erkektir.
Araştırma öncesinde tüm katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmış ve demografik
bilgiler toplanmıştır. Katılımcıların dil yeterlilikleri, Yetişkinlerde ve Yaşlılarda Dil
Bozuklukları Taraması (DTLA); oral-motor becerileri ise Oral-Konuşma Mekanizması
Tarama Testi (OSMSE-3) ile değerlendirilmiştir. Ölçütleri karşılayan bireylerden, /pa/, /ta/,
/ka/ (alternan/tekrarlı motor hız -AMR) ve /pataka/ (sıralı motor hız-SMR) hecelerini içeren
DDK görevlerini 5 saniye boyunca olabildiğince hızlı ve doğru şekilde tekrar etmeleri
istenmiştir. Alınan ses kayıtları, Audacity yazılımı ile analiz edilerek, tekrar sayılarına göre
saniyedeki hece üretim sayısı (HBS: hece/saniye) hesaplanmıştır.
Elde edilen bulgular, SMR görevlerinde AMR’ye göre daha yüksek üretim hızları olduğunu
göstermiştir. Yaş arttıkça her iki görevde de üretim hızları anlamlı düzeyde azalmıştır.
Görev sırasının genel performans üzerinde anlamlı etkisi bulunmamıştır. Cinsiyet değişkeni
üretim hızları üzerinde anlamlı fark göstermemiştir. Reaksiyon süresi ile üretim hızı
arasındaki ilişki zayıf ve anlamsız bulunmuştur. Ölçümler iki bağımsız değerlendirici
tarafından yapılmış ve yüksek tutarlılık sağlanmıştır.