7-11 yaş arası çocuklarda kekemelik yaygınlığının incelenmesi: Edirne örneklemi / Investigation of stuttering prevalence in children aged 7-11: Edirne sample
Citation
Kocaman, S. (2025). 7-11 Yaş Arası Çocuklarda Kekemelik Yaygınlığının İncelenmesi: Edirne Örneklemi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Atlas Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı, İstanbul.Abstract
Bu çalışmanın amacı, 7-11 yaş arası çocuklarda Edirnedeki kekemelik yaygınlığının
incelenmesidir. Ayrıca bu durumu etkileyen çeşitli demografik, psikolojik ve çevresel
faktörlerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma Edirne ilinde okul çağındaki çocuklar
üzerinde kesitsel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilecektir. Bu kapsamda, kekemeliği
devam eden çocukların kendilerine, ailelerine ve kekemelik öyküleri ile ilişkili değişkenlerin
çocukların kekemelik durumuna etkileri incelenecektir.
Bu araştırmaya Edirne ilinden 7-11 yaş arası 418 çocuk katılım sağlamıştır. Bu çocuklardan
92’sinin kekemeliğinin geçtiği, 31’inin hala kekelediği ve ayrıca 43’ünün kız, 80’inin erkek
olduğu belirlenmiştir. İki aşamalı olarak hazırlanan araştırma sorularının ilk bölümünde;
kekemelik durumunun yanı sıra çocuğa ve ailesine ilişkin kişisel bilgiler yer almaktadır. İkinci
bölümde ise sadece kekemeliği devam eden ve kekemeliği geçen çocuklara yönelik olarak
hazırlanmış olan kekemelik durumunun başlangıcı, şiddeti, terapi alma durumu, kekemeliğin
getirmiş olduğu bedensel, psikolojik, sosyal ve duygusal sorunlar, kekemelik davranışları ile
kekemeliğe etki edecek pozitif ve negatif mizaç özellikleri incelenmiştir.
Araştırma bulguları, 7 yaş grubu ve 1.sınıfa giden çocuklardaki kekemelik yaygınlığının daha
fazla olduğunu göstermiştir. 26-35 yaş ile 36-45 yaş arası annelerin çocuklarındaki kekemelik
yaygınlığı ve 36-45 yaş arası babaların çocuklarındaki kekemelik yaygınlığı daha yüksek
bulunmuştur. Tek çocuk olan çocuklarda kekemelik görülme yaygınlığının daha fazla olduğu
belirlenmiştir. İlköğretim ve lise mezunu olan annelerin çocuklarında görülen ve İlköğretim
mezunu olan babaların çocuklarında görülen kekemelik yaygınlığı daha yüksek bulunmuştur.
Birinci ve ikinci derece akrabasında kekemelik geçmişi olan çocuklarda kekemelik
yaygınlığının daha fazla olduğu belirlenmiştir. Kekemeliği geçmiş olan çocukların gelir
düzeylerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Kekemeliği devam eden çocukların başlangıç
yaşlarının 2-3 yaş arasında daha fazla olduğu görülmüştür. Kekemeliği devam eden çocukların
başlangıçtaki kekemelik şiddetlerinde çok hafif ve orta düzey olarak, kekemeliği geçmiş
çocuklarda ise hafif ve orta şiddetli kekemelik düzeylerinin fazla olduğu görülmüştür.
Kekemeliği devam eden çocukların okul başarılarında zorlandıkları görülmüştür. Kekemeliği
devam eden çocukların davranışlarında en fazla ses tekrarı, ses uzatma, blok, hece tekrarı ve
eklemeler yaşadığı görülmüştür. Kekemelik görülen çocuklarda en fazla (sıkılgan, duygusal,
çekingen) negatif mizaç özelliklerine, (meraklı, neşeli, düzenli) pozitif mizaç özelliklerine
sahip olduğu belirlenmiştir.