Diyabetli yaşlılarda diyabetik ayak ülseri ve ilişkili faktörlerin kırılganlık üzerine etkisi

Abstract

Bu tanımlayıcı araştırma, diyabetik ayak ülseri olan ve olmayan diyabetli yaşlı hastalarda kırılganlık düzeylerini incelemek ve kırılganlığı belirleyici faktörleri araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma 65 yaş ve üzerinde, diyabetik ayak ülseri olan (n=80) ve olmayan (n=80), toplam 160 diyabetli hasta ile yapılmıştır. Araştırmada veri toplamak için literatür doğrultusunda hazırlanan ve sosyodemografik bilgiler, diyabet ve sağlık durumu ile ilişkili özellikler ve diyabetik ayak ile ilişkili özellikleri kapsayan Hasta Tanılama Formu, Tilburg Kırılganlık Ölçeği (TKÖ) ve Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDS- 5) kullanılmıştır. Diyabetik ayak ülseri olmayan hastalarda kırılganlık oranı %66.2, diyabetik ayak ülseri olan hastalarda ise %85 olarak saptanmıştır (p<0.05). Diyabetik ayak ülseri olmayan hastalarda depresyon belirtilerinin görülme oranı %50 iken diyabetik ayak ülseri olan hastalarda bu oran %70 bulunmuştur (p<0.05). Lojistik regresyon analizi sonucuna göre, kırılganlığı, tüm katılımcılarda depresyon belirtileri varlığının 4.08 kat, diyabet tanı süresinin 1.16 kat ve diyabetik ayak dışında kronik komplikasyon varlığının 8.58 kat; diyabetik ayak ülseri olan grupta depresyon belirtileri varlığının 10.89 kat ve diyabetik ayak dışında kronik komplikasyon varlığının 29.54 kat; diyabetik ayak ülseri olmayan grupta depresyon belirtileri varlığının 3.02 kat arttırdığı belirlenmiştir. Diyabetik ayak ülseri olan hastalarda kırılganlık artmaktadır. Depresyon her iki hasta grubunda ve tüm grupta kırılganlığın ilk belirleyicisi olarak öne çıkan faktördür.

This descriptive study was conducted to examine frailty levels in elderly patients with and without diabetic foot ulcers and to investigate the factors determining frailty. The study was conducted with a total of 160 patients aged 65 and over, with (n=80) and without (n=80) diabetic foot ulcers. In the study, a Patient Identification Form, which includes sociodemographic information, characteristics related to diabetes and health status, and features related to diabetic foot, prepared in line with the literature, Tilburg Frailty Indicator (TFI) and Geriatric Depression Scale (GDS-5) was used for data collection. The frailty rate was found to be 66.2% in patients without diabetic foot ulcers and 85% in patients with diabetic foot ulcers (p<0.05). While the rate of depression symptoms was 50% in patients without diabetic foot ulcers, this rate was found to be 70% in patients with diabetic foot ulcers (p<0.05). When the determinants of frailty were examined with logistic regression analysis, these factors were determined as the presence of symptoms of depression, duration of diabetes diagnosis and presence of chronic complications other than diabetic foot in all participants. When the two groups were examined separately, these factors were found to be the presence of symptoms of depression and the presence of chronic complications other than diabetic foot in the group with diabetic foot ulcer, while in the group without diabetic foot ulcer, these factors were found to be the presence of symptoms of depression. Frailty increases in patients with diabetic foot ulcer. Depression is the first determinant of frailty in both patient groups and in the entire group.