Yetişkinlerde HbA1C ve lipit değerlerinin uyku, yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Künye
Çiftcioğlu, Ş. (2025). Yetişkinlerde HBA1C ve Lipit Değerlerinin Uyku, Yaşam Kalitesi ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Atlas Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul.Özet
Bu araştırma, yetişkin bireylerde HbA1c ve lipit değerleri ile uyku kalitesi, yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma, HbA1c testi ve lipit değerleri ölçülmüş bireylerin, Dünya Sağlık Örgütü'nün Yaşam Kalitesi Anketi (WHOQOL-BREF), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKI) ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) sonuçlarıyla elde edilen verilerin kesitsel olarak değerlendirildiği nicel bir araştırmadır. Araştırma, İstanbul Atlas Üniversitesi Medicine Hospital'a başvuran dahiliye ve Check-Up bölümü hastalarından oluşan bir örneklem üzerinde uygulanmıştır. Verilerin analizi, SPSS 27.0 istatistik programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, HDL kolesterol ile yaşam kalitesi arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r = -0.169, p = 0.020). Ancak, HbA1c, total kolesterol, trigliserid ve LDL ile fiziksel aktivite ve uyku kalitesi arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p > 0.05). Ayrıca, HbA1c ve lipit değerleri ile fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi arasında da anlamlı bir korelasyon bulunmamıştır (p > 0.05). Bu sonuçlar, diyabet yönetiminde yaşam tarzı faktörlerinin önemini vurgulamakta ve bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik stratejilerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, bireylerin uyku kalitelerini ve fiziksel aktivitelerini artırmayı hedefleyen müdahalelerin, genel sağlık durumlarını iyileştirebileceğini göstermiştir. Anahtar kelimeler: HbA1c, Lipit Değeri, Yaşam Kalitesi, Fiziksel Aktivite, Uyku. This study was conducted to examine the relationships between HbA1c and lipid values and sleep quality, quality of life and physical activity levels in adult individuals. The study is a quantitative study in which the data obtained from the World Health Organization Quality of Life Questionnaire (WHOQOL-BREF), Pittsburgh Sleep Quality Index (PUKI) and International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) results of individuals whose HbA1c test and lipid values were measured were evaluated cross-sectionally. The study was applied to a sample consisting of internal medicine and Check-Up patients who applied to Istanbul Atlas University Medicine Hospital. Data analysis was performed using the SPSS 27.0 statistical program. According to the results of the study, a negative and significant correlation was found between HDL cholesterol and quality of life (r = -0.169, p = 0.020). However, no significant relationship was found between HbA1c, total cholesterol, triglycerides, and LDL with physical activity and sleep quality (p > 0.05). In addition, no significant correlation was found between HbA1c and lipid values and physical activity level and sleep quality (p > 0.05). These results emphasize the importance of lifestyle factors affecting diabetes management and highlight the need to develop strategies to improve the quality of life of individuals. The study suggests that interventions aimed at improving sleep quality and increasing physical activity in individuals can enhance their overall health status. Keywords: HbA1c, Lipit Value, Life Quality, Physical Activity, Sleep.