Bilişsel performansı düşük olan ve olmayan yaşlı bireylerde hızlı otomatik adlandırma performansının karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, bilişsel performans düzeyi farklılıklarının hızlı otomatik adlandırma (HOA) görevleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmaya 60–74 yaş aralığında, MoCA puanlarına göre bilişsel performansı düşük ve düşük olmayan olmak üzere eşit sayıda katılımcının yer aldığı iki grup (toplam 90 kişi) dahil edilmiştir. MoCA'ya göre yapılan gruplamanın geçerliliği, dikkat, yürütücü işlev ve işleyen belleği değerlendiren İz Sürme ve Sayı Menzili testleriyle elde edilen anlamlı grup farklılıkları ve korelasyon analizleriyle desteklenmiştir. Tüm katılımcılara harf, sayı, renk ve nesne adlandırma görevlerinden oluşan HOA görevi uygulanmıştır. HOA görevlerinden elde edilen doğru yanıt sayısı, reaksiyon süresi, revizyon sayısı ve toplam süre ölçütleri, yaş, eğitim yılı ve bilişsel performans değişkenleri dikkate alınarak çoklu doğrusal regresyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular, renk adlandırma görevinde yüksek bilişsel performansa sahip bireylerin daha fazla doğru yanıt verdiğini göstermiştir. Sayı görevinde anlamlı fark görülmemiş olsa da sembolik ve sembolik olmayan bileşik doğruluk puanları gruplar arasında anlamlı fark ortaya koymuştur. Reaksiyon süresi açısından, özellikle nesne ve karma görevlerde bilişsel performansa bağlı anlamlı farklar saptanmıştır. Bu görevlerde düşük bilişsel performans grubundaki bireylerin yanıt süresi daha uzundur. Revizyon sayısı açısından yalnızca renk görevinde ve sembolik olmayan bileşik puanda anlamlı grup farkı gözlenmiş, düşük performans grubundaki bireylerin daha fazla düzeltme yaptığı belirlenmiştir. Tüm görevlerin tamamlanma sürelerinde gruplar arasında anlamlı fark saptanmış; bilişsel performansı düşük olmayan bireylerin görevleri daha kısa sürede tamamladığı görülmüştür. Sonuç olarak, HOA görevleri içerisinde özellikle süreye dayalı ölçütlerin bilişsel performans düzeyini yordamada daha etkili olduğu ve sembolik olmayan uyaranların bilişsel farklılıkları yansıtmada daha duyarlı olduğu söylenebilir.

The aim of this study is to examine the effects of differences in cognitive performance levels on Rapid Automatized Naming (RAN) tasks. The study included two groups of participants aged between 60 and 74 years, with equal numbers classified as having low and non-low cognitive performance based on their MoCA scores (a total of 90 individuals). The validity of grouping based on MoCA scores was supported by significant group differences and correlation analyses obtained from the Trail Making and Digit Span tests, which assess attention, executive function, and working memory. All participants completed a RAN task consisting of letter, number, color, and object naming subtests. The number of correct responses, reaction time, number of revisions, and total duration obtained from the RAN tasks were analyzed using multiple linear regression, considering age, years of education, and cognitive performance as variables. The findings indicated that individuals with higher cognitive performance provided more correct responses in the color naming task. Although no significant differences were observed in the number task, composite accuracy scores combining symbolic and non-symbolic tasks revealed significant group differences. In terms of reaction time, significant differences based on cognitive performance were found especially in the object and mixed tasks, with individuals in the low cognitive performance group demonstrating longer response times. Regarding the number of revisions, significant group differences were observed only in the color task and the non-symbolic composite score, with individuals in the low-performance group making more corrections. Significant group differences were found in the completion times of all tasks, with participants in the non-low cognitive performance group completing the tasks more quickly. In conclusion, among the RAN task metrics, time-based measures appear to be more effective in predicting cognitive performance level, and non-symbolic stimuli seem to be more sensitive in reflecting cognitive differences.