Türkiye' de Başarılı Yaşlanma Kapsamında Yaşlı Girişimciler ve Yaşlı Mucitler
Künye
Bozoğlu M, Boyacıoğlu NE. TÜRKİYE’DE BAŞARILI YAŞLANMA KAPSAMINDA YAŞLI GİRİŞİMCİLER VE YAŞLI MUCİTLER. ATLJM. 2025;5(12):70-1.Özet
Günümüzde özellikle sağlık alanındaki gelişmeler sayesinde doğumda beklenen yaşam süresinde artış görülmektedir. Bu artışa ek olarak dünya genelinde
doğum oranlarının düşmesi sonucu yaşlı nüfus genç nüfusa oranla artış göstermektedir. Bu durum giderek yaşlanan toplumların, yaşlanma ile ortaya çıkan
fiziksel, psikolojik ve sosyal problemler ile daha etkili baş etme yöntemleri geliştirmesi gerektiğini işaret etmektedir. Özellikle yaşlı nüfusun genç nüfusa göre
artış göstermesi, politika üreticiler tarafından üretken ve çalışan nüfusun azalması ile ilişkilendirilmiş ve bu bir tedirginliğe sebep olmuştur. Yeni koşullara
ayak uydurmak için hem ulusal hem uluslararası boyutta birçok değişiklik yapılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün kronolojik yaşlanma aralıklarını güncellemesi
veya çoğu ülkede emeklilik yaşının daha ileriye çekilmesi bunlardan birkaçıdır. Ne var ki bu güncellemeler yaşlıların özellikle psikolojik anlamda iyilik halinin
desteklenmesini doğrudan etkilememektedir. Bu bağlamda karşımıza “başarılı yaşlanma” kavramı çıkmaktadır. Başarılı yaşlanma kavramı; yaşlı bireylerin
sosyal ve ekonomik anlamda daha aktif bir yaşlılık geçirerek fiziksel ve psikolojik iyilik halini arttırabilmesini kapsamaktadır. Uluslararası düzeyde özellikle
son yıllarda yaşlı bireylerin farklı alanlarda aktif olarak yaşam kalitelerini arttırdıkları ve toplumda üretken hale geldikleri görülmektedir. Bu alanlar içerisinde
eğitim, hizmet sektörü, tarım, girişimcilik, akademi, icat/buluş geliştirme ve sağlık gibi çeşitli alanlar bulunmaktadır. Bunun sağlanması bu bireylerin toplum
tarafından dışlanmaması ve özellikle yönetimler tarafından desteklenmesi ile mümkün olacaktır. Bu anlamda hem uluslararası hem ulusal düzeyde destek
projeleri planlanmıştır. Türkiye’de ise desteklenerek aktif kalabilen yaşlı bireyler kıyasla daha azdır. Bu çalışmada Türkiye’de başarılı yaşlanma kapsamında
yaşlı girişimcilerden ve yaşlı mucitlerden örneklere yer verilmiştir. Buna ek olarak psikiyatri hemşirelerinin yaşlı bireyleri bu anlamda nasıl destekleyebileceği
açıklanmıştır Life expectancy at birth has risen owing to advancements in health. Global falling birth rates are resulting in a more rapid increase in the elderly population
compared to the youth. This indicates that aging populations necessitate improved methods for addressing physical, psychological, and social challenges.
Policymakers are concerned about the decrease in the productive workforce resulting from an aging population. Numerous national and international adjustments have been instituted to accommodate new circumstances. Examples include the World Health Organization’s report on chronological aging intervals
and the retirement age increases in several countries. These adjustments do not immediately influence psychological assistance for the elderly. This setting
presents “successful aging”. Successful aging refers to the capacity of elderly individuals to engage more actively in social and economic activities while
enhancing their physical and mental well-being. In recent years, elderly individuals have enhanced their quality of life and contributed productively to society
globally. These encompass education, service, agriculture, entrepreneurship, academia, invention/discovery, and health. Failing to exclude these individuals
from society and providing assistance through administrative measures will facilitate this outcome. Consequently, international and national support programs have been devised. Nevertheless, Turkey has a limited number of elderly individuals capable of remaining active with assistance. This article presents
instances of successful aging in Turkey through elderly entrepreneurs and inventors. It also elucidates how mental health nurses might assist the elderly