Youtube Ortamındaki Otizm ile İlgili Videoların Dil ve Konuşma Terapisti Bakış Açısıyla İncelenmesi

Abstract

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), sosyal iletişim kurmada zorluk ve kısıtlı, tekrarlayan davranış veya ilgi alanlarıyla karakterize edilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Bu bozukluk hakkında bilgi almak isteyen bireyler, basılı veya çevrimiçi kaynaklardan yararlanabilmektedirler. Çevrimiçi platformlar, paylaşım yapan kişi ve paylaştığı içerik denetlenmeksizin, herkese açıktır. Bu platformlardan biri de YouTube’dur. Ancak Youtube ortamında OSB ile ilgili videolarda içeriğin bilimselliği, doğruluğu ve yararı için bazı sorunlar göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın amacı, OSB ile ilgili Türkçe videoların bilgi kalitesinin, doğruluğunun ve izleyiciler açısından yarar düzeyinin dil ve konuşma terapisti bakış açısıyla incelenmesidir. Çalışmada, 28 Kasım 2021 tarihinde yeni oluşturulan bir YouTube hesabında arama çubuğuna “otizm” yazılarak bulunan Türkçe içerikli ilk 60 video incelenmiştir. Bu videolardan 33’ü çalışma kriterlerini (örn., süre, yeterli beğeni sayısı) karşılamadığından dolayı, 27’si çalışmaya dahil edilmiştir. Videolar araştırmacılar tarafından Likert tipi bir formda belirlenen içerik değerlendirme kriterleri (örn., bilgi türü, kalite, doğruluk) bakımından incelenmiştir. Değerlendirici I ve Değerlendirici II’nin tüm puanlamaları arasında anlamlı, pozitif yönlü, yüksek düzeyde bir uyum bulunmaktadır (r= -,83; p< ,01). Videoların dahil olduğu bilgi türü ve değerlendiricilerin puanları arasında anlamlı ve orta düzeyde bir uyum bulunmaktadır (x = ,592; p< ,01). Değerlendiricilerin puanlamaları ile beğeni sayısı arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (r’ler ≥ -,443; p< ,05). Bu doğrultuda izlenme sayısı arttıkça Değerlendirici II’nin verdiği puanlar azaldığı görülmüştür (r= -,406; p< ,05). Değerlendiricilerin puanları azaldıkça, videonun popülaritesini belirleyen bileşenlerin (beğeni sayısı ve izlenme sayısı) arttığı görülmüştür. Bu durumla ilişkili olarak, değerlendiriciler videoların içeriklerinin sadece %33,3’üne (n=9) “yüksek düzeyde yararlı” olarak puan vermiştir. YouTube ortamında otizm ile ilgili sunulan içerik, genel olarak ele alındığında, mevcut bilgilerin yeterli olmadığı, içeriğin kalitesi-doğruluğu azaldıkça izlenme sayısı arttığı ve toplum yararı için bu bilgilerin doğruluğunun kontrolü ve niteliğinin geliştirilmesine yönelik düzenlemelere ihtiyaç olduğu görülmüştür.

Autism spectrum disorder (ASD) is a neurodevelopmental disorder characterized by difficulty in social communication and restricted, repetitive patterns of behavior or interests. Individuals who want to get information about this disorder can benefit from printed or online resources. Online platforms are open to everyone without controlling the person sharing and the content they share. One of these platforms is Youtube. However, there are some problems regarding the scientificity, accuracy and usefulness of the content in videos about ASD on YouTube. This study aims to examine the information quality, accuracy and usefulness of Turkish videos about ASD from the perspective of a speech and language therapist. In the study, the first 60 videos with Turkish content found by typing “autism” in the search bar on a newly created YouTube account on 28 November 2021 were examined. Since 33 of these videos did not meet the study criteria (e.g., duration, sufficient number of likes), 27 of them were included in the study. The researchers analyzed the videos using content evaluation criteria (e.g., type of information, quality, accuracy) determined in a Likert-type form and high inter-rater agreement was found (r = -.83; p < .01). Considering the findings of the research, there was a significant and moderate agreement between the type of information included in the videos and the evaluators’ ratings (x =,592; p<,01). A significant and negative relationship was found between the evaluators’ ratings and the number of likes (r ≥ -,443; p <,05). In this direction, as the number of views increased, the scores given by Evaluator II decreased (r=-,406; p<,05). As the scores of the evaluators decreased, it was observed that the components that determine the popularity of the video (number of likes and number of views) increased. In relation to this situation, the evaluators rated only 33.3% (n=9) of the content of the videos as “highly useful”. When the content about autism in YouTube environment is considered in general, it is seen that the available information is not sufficient, the number of views increases as the quality-accuracy of the content decreases, and there is a need for regulations to control the accuracy and improve the quality of this information for the benefit of society.