Masabaşında çalışan bireylerin fonksiyonel gıda bilgi ve tutumlarının, uyku kalitesi ve beslenme bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi / Evaluation of functional food knowledge and attitudes, sleep quality and nutrition knowledge levels of successful desk workers

Abstract

Bu çalışma, masabaşı çalışan bireylerin, fonksiyonel besin farkındalığını geliştirmek, uyku kalitesi ve beslenme bilgi düzeylerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya Tepebaşı ve Odunpazarı Belediyelerinde 01.11.2023-01.07.2024 tarihleri arasında masabaşı çalışan 18-65 yaş aralığında gönüllü 340 kişi dahil edilmiştir. Katılımcıların genel özelliklerini, beslenme bilgi düzeylerini, uyku kalitelerini ve fiziksel aktivite durumlarını belirlemek amacı ile yüz yüze görüşme metoduyla araştırmacı tarafından anket formu uygulanmıştır. Bireylerin demografik özellikleri "Kişisel Bilgi Formu" ile, Beslenme Bilgi Düzeyleri ''YETBİD'' ölçeği ile, ''Tüketicilerin Fonksiyonel Gıdalara Yönelik Tutum Ölçeği'' ile, Uyku Kalitelerini Ölçümü "PUKİ" ölçeği ile değerlendirilmiştir. Fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek amacıyla Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ-SF) kısa formu uygulanmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin %55.3' ü kadın, %44.7' si erkektir. Yaş ortalamalarına bakıldığı zaman kadınların 38.09±8.24 yıl, erkeklerin yaş ortalaması 39.35±8.64 yıldır. Katılımcıların %28.8 fonksiyonel gıdalar hakkında düşük, %53.2'si orta ve %17.9'u yüksek düzeyde bilgi sahibidir. Uyku kalitesi kötü olan katılımcılarda alkol kullanım oranı daha yüksektir. Kadın katılımcıların enerji alımı önerilen miktarı karşıladığı, erkek katılımcıların enerji alımı ise istenilen miktardan daha düşük olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların temel beslenme puan ortalaması kadınlarda 53.37±7.70 puan ve erkeklerde ise 52.35±7.04 puan'dır. Besin tercihleri puanları ise kadınlarda 35.88±5.3 puan ve erkeklerde ise 34.38±6,92 puan'dır. Fark analizi sonuçlarına göre kadınlar (35.88±5.35) erkeklerden (34.38±6.92) istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek besin tercihi bilgisi vardır (p<0.05). Sonuç olarak bu çalışmada, fonksiyonel besinler hakkındaki bilgi ve tüketim alışkanlıkları cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Ağırlık kaybı, uyku kalitesi ve fiziksel aktivite düzeylerinin genel sağlık ve beslenme durumu ile yakından ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Uyku kalitesi kötü olan bireylerin daha fazla ağırlık kaybı yaşadığı tespit edilmiştir.

This study was conducted to improve the awareness of functional foods among office workers and to evaluate their sleep quality and nutritional knowledge levels. The study included 340 volunteers aged between 22 and 55, who were office workers in the Tepebaşı and Odunpazarı Municipalities, during the period from 01.11.2023 to 01.07.2024. A survey was conducted by the researcher using face-to-face interviews to determine the general characteristics, nutritional knowledge levels, sleep quality, and physical activity status of the participants. The demographic characteristics of individuals were assessed using a "Personal Information Form," nutritional knowledge levels were evaluated with the "YETBID" scale, attitudes towards functional foods were measured with the "Attitude Scale for Functional Foods," and sleep quality was assessed with the "PUKI" scale. The short form of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ-SF) was used to determine the levels of physical activity. Of the participants, 55.3% were women, and 44.7% were men. The average age was 38.09±8.24 years for women and 39.35±8.64 years for men. Of the participants, 28.8% had low, 53.2% had moderate, and 17.9% had high levels of knowledge about functional foods. The rate of alcohol consumption was higher among participants with poor sleep quality. It was found that the energy intake of female participants met the recommended levels, while the energy intake of male participants was lower than the desired amount. The average basic nutrition score was 53.37±7.70 points for women and 52.35±7.04 points for men. The food preference scores were 35.88±5.3 points for women and 34.38±6.92 points for men. According to the results of the difference analysis, women (35.88±5.35) had statistically significantly higher food preference knowledge than men (34.38±6.92) (p<0.05). In conclusion, this study found that knowledge and consumption habits related to functional foods differ by gender. It was determined that weight loss, sleep quality, and physical activity levels are closely related to overall health and nutritional status. Individuals with poor sleep quality experienced greater weight loss.