Çalışan bireylerde rekreasyonel aktivite, sağlıklı yaşam davranışları, iş yaşam kalitesi ve okupasyonel denge arasındaki ilişkinin incelenmesi / Examining the relationship between recreational activity, healthy life behaviors, quality of work life and occupational balance in working individuals

Abstract

Bireylerin serbest zamanlarını değerlendirme şekilleri, fiziksel ve ruhsal sağlığı ve iş hayatında deneyimlediği memnuniyet, tatmin ve refah düzeyi bireyin okupasyonel dengesi ve yaşam kalitesi açısından önemlidir. Okupasyonel dengeyi korumak, bireyin fiziksel ve zihinsel sağlığını destekler ve yaşam kalitesini artırır. Bu araştırmada çalışan bireylerde rekreasyonel aktivite, sağlıklı yaşam ‎davranışları ve ı̇ş yaşam kalitesinin okupasyonel dengeye ‎etkisinim ı̇ncelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma örneklemi gönüllü olarak katılım sağlayan 424 sağlıklı bireyden oluşmaktadır. Değerlendirmede demografik bilgilerine ek olarak, boş zaman aktivite tutumlarını değerlendirmek için Boş Zaman Tutum Ölçeği, sağlıklı yaşam biçimi davranışları için Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II, yaşam kalitesinin belirlenmesi için Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği ve okupasyonel denge için Okupasyonel Denge Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcılarda serbest zaman tutumu, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, yaş, haftalık çalışma süresi ve gelir durumu değişkenlerinin okupasyonel denge üzerinde pozitif yönlü etkiye sahip olduğu ve artırdığı görülmektedir. Buna karşılık çalışanlar için yaşam kalitesi, mesleki kıdem ve boş zamanı değerlendirmede güçlük yaşama durumununun artmasının okupasyonel dengeyi olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Katılımcıların yaşam kaliteleri ile ilgili olarak cinsiyet ve yaşa göre anlamlı farklılık meydana gelmediği, bekar bireylerde evli olanlara göre yaşam kalitesinin daha yüksek olduğu, ayrıca evli olan bireylerde sağlık sorumluluğu ve beslenme alışkanlıklarının bekar bireylere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların çalışanlar için yaşam kalitesi ile ilgili olarak bekar bireylerin evli bireylere göre tükenmişlik düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Katılımcılarda okupasyonel denge bakımından cinsiyet, yaş, medeni durum, mesleki kıdem ve haftalık çalışma süresine göre anlamlı farklılık meydana gelmediği belirlenmiştir. Ayrıca gelir düzeyi orta olan katılımcıların okupasyonel denge düzeylerinin daha yüksek olduğu, boş zamanları değerlendirmede güçlük yaşamayan katılımcıların hiçbir zaman güçlük yaşamayan katılımcılarda bazen ve her zaman güçlük yaşayanlara göre okupasyonel denge düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.