Çocukluk çağı endokrin hastalıklarında dil ve bilişsel becerilerin matematik performansı üzerindeki etkisi / The impact of language and cognitive skills on mathematics performance in childhood endocrine diseases

Abstract

Endokrin hastalık tanısı almış çocukların tipik gelişim gösteremeyebildikleri; sosyalduygusal sorunlarla birlikte dil, akademik ve bilişsel becerilerde güçlük yaşayabildikleri bilinmektedir Bu çalışmada endokrinolojik hastalığı olan çocuklar, normal gelişim gösteren akranları ile dil, biliş, matematiksel beceri ve psikosoyal özellikler açısından karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı okul başarısızlığı yaşayan endokrin hastalığı bulunan çocukların, dil, biliş ve matematiksel beceri alanlarına yönelik olası terapötik ihtiyaçlarının ortaya konabilmesidir. Bu yolla dil ve konuşma bozukluklarının erken dönemde değerlendirilmesi ve müdahalenin planlanması mümkün hale gelebilecektir. Çalışmaya 15 endokrin hastalığı tanısı almış çocuk ve 15 sağlıklı gelişim gösteren çocuk katılmıştır. Katılımcılara Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi (TODİL), Türkçe Anlamsız Sözcük Tekrarı Testi (TAST), Türkçe Çok Dilliler Cümle Tekrarı Testi (LITMUS-TR), Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WISC-R), Problem Çözme Testi (PÇT), Çocuklarda Anksiyete ve Depresyon Ölçeği-Yenilenmiş (ÇADÖ-Y), Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri, 4-18 Yaş Çocuk ve Gençlerde Davranış Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS (25. versiyon) paket programı kullanılmıştır. Analizlerde anlamlılık değeri olarak p<,005 değeri dikkate alınmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler endokrin hastalığı olan çocukların sağlıklı akranlarına göre dil, biliş ve matematiksel becerilerde daha düşük performans gösterdiklerini, psikolojik ölçekler ile değerlendirilen sosyal duygusal durum açısından ise farklılaşmadıklarını göstermektedir.