Ekran maruziyetinin dil gelişimi üzerindeki etkilerinin incelenmesi = Examining the effects of screen exposure on language development

Abstract

Gelişimsel dil ve konuşma bozukluğu her 14 çocuktan birini olumsuz etkileyen en yaygın gelişimsel bozukluklardan biridir. Bu çalışmanın amacı tipik gelişim gösteren ve gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların ekran maruziyetine bağlı dil ve konuşma gelişimlerini değerlendirmektir. Çalışmaya 24 – 48 ay arasında 36 gelişimsel dil bozukluğu olan (çalışma grubu, yaş ortalaması 37,53±8,77 ay) ve 24 tipik gelişim gösteren çocuk (kontrol grubu, yaş ortalaması 41,79±8,57 ay) ile bu çocukların ebeveynleri (59 kadın, 1 erkek olmak üzere toplam 60 ebeveyn) dâhil edildi. Tüm çocukların alıcı ve ifade edici dil becerilerini değerlendirmek için Türkçe Erken Dil Gelişim Testi (TEDİL) uygulayıcı formu ve ebeveynlerin ekran maruziyetinin dil gelişimine olumsuz etkilerine yönelik tutum ve farkındalıklarını belirlemek için Problemli Medya Kullanım Ölçeği (Kısa Form) kullanıldı. Çalışmaya katılan çocukların alıcı dil (standart puanları, eş değer yaşları, yaş farkları), ifade edici dil (standart puanları, eş değer yaşları, yaş farkları) ve problemli medya kullanım ölçeği sonuçlarının karşılaştırılmasında ölçüm ortalamaları bakımından gruplar arası fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,001). Ekrana maruz kalma süresinin her 1 saat artımında çocukların alıcı dil standart puanında ortalama 7,407 puan düşüş gözlendi. Dijital medya ve ekranlar artık çocukların hayatlarının her alanında ve her anında yer almaktadır ve kullanımları her geçen gün artmaktadır. Elde edilen bulgulara göre ekrana maruz kalmak çocukların alıcı ve ifade edici dil becerilerini olumsuz etkilemektedir. Dolayısıyla ekrana maruz kalmanın önerilen sınırlar içerisinde tutulması ve çocukların dil gelişimlerinin desteklenmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Gelişimsel dil bozukluğu, Ekran Maruziyeti, Ebeveyn farkındalığı

Developmental speech and language disorder is one of the most common developmental disorders affecting one in 14 children. The aim of this study was to evaluate the speech and language development of typically developing children and children with developmental language disorder due to screen exposure. The study included 36 children between 24 and 48 months of age with developmental language disorder (study group, mean age 37.53±8.77 months) and 24 typically developing children (control group, mean age 41.79±8.57 months) and their parents (59 females and 1 male, total 60 parents). The Turkish Test of Early Language Development (TEDIL) practitioner form was used to assess the receptive and expressive language skills of all children, and the Problematic Media Use Scale (Short Form) was used to determine parents' attitudes and awareness of the negative effects of screen exposure on language development. In the comparison of the results of receptive language (standard scores, equivalent ages, age differences), expressive language (standard scores, equivalent ages, age differences) and problematic media use scale of the children who participated in the study, the difference between the groups in terms of measurement averages was statistically significant (p<0.001). For every 1 hour increase in screen exposure time, an average decrease of 7.407 points was observed in children's receptive language standard score. Digital media and screens are now present in every aspect and every moment of children's lives and their use is increasing day by day. According to the findings, screen exposure negatively affects children's receptive and expressive language skills. Therefore, screen exposure should be kept within recommended limits and children's language development should be supported. Keywords: Developmental language disorder, Screen Exposure, Parental awar